28 Mayıs 2022
Sayı: KB 2022/19

Dünyada işçi-emekçi eylemlerinden...

Dünyanın birçok ülkesinde işçi ve emekçiler, hakları ve gelecekleri için gerçekleştirdikleri grev, eylem, iş durdurma ve çeşitli gösterilerle sokaklara ve alanlara çıktılar…

Protestolar İran liderliğine meydan okuyor

İran’da hükümetin temel ürünlere yönelik sübvansiyonları kaldırmasının ardından kitlelerin öfkesi sokağa taştı. Ekonomi bakanının açıklamasına göre, İran’da halkın yüzde 90’ı yoksulluk içinde yaşıyor. Subvansiyonların kalkması, ekmek ve temel gıda fiyatlarında keskin artış anlamına geliyor.

Son gösteriler on kentte gerçekleşti. Gösterilerde eşitlikçi yasalar çıkarılması, emekliler için sigorta hakkı ve maaşların yükseltilmesi talepleri dile getirildi. “Açların ayaklanması” olarak adlandırılan gösteriler devam ederken, sokaklarda “Kahrolsun Hamaney!”, “Kahrolsun Raisi!”, “Mollalar gitmeli!”, “Kahrolsun Welayat-e Faqih!” (teokratik hükümet sistemi) sloganları yükseldi.

Protestolar 5 Mayıs’ta Huzistan eyaletinde Susangerd’de başladı ve hızla ülkenin diğer bölgelerine yayıldı. Dinci gerici rejim buna protestocuları tutuklayarak ve eyalette interneti keserek yanıt verdi.

Baskılara rağmen 6 Mayıs’ta yine Huzistan’da bu kez İzeh’te göstericiler sokaklara döküldü, “Raisi’ye ölüm!” sloganları attı. 7 Mayıs’ta Susangerd’de yollar alev almış lastikler ve çöp tenekeleriyle kapatıldı.

9 Mayıs’ta Huzistan eyaletinin bir başka kenti olan Mescid-i Süleyman’da protestolar patlak verdi, “Hamaney’e ölüm!” sloganları atıldı. Eyaletin başkenti Ahvaz’da ise protestocular lastikleri yakarak yolları kapattı. 11 Mayıs günü protestolar birçok yere yayılırken, İzeh’teki protestocular İslam Cumhuriyeti bayrağını yaktı.

Polisin azgınca saldırdığı gösterilerde en az 6 kişi yaşamını yitirdi. Polisin yaptığı açıklamaya göre sadece Huzistan’da 450 kişi gözaltına alındı.

Protestolar sürerken işçi ve emekçiler de iş bırakma eylemleri gerçekleştiriyorlar. Otobüs sürücüleri, öğretmenler iş bırakırken, Snapp Food sürücüleri ve motosikletçiler, kötü çalışma koşullarını, sigorta reddini vb. protesto etmek için grevlerine devam ediyorlar.

İran’da protestoların nedeni gıda fiyatlarındaki artış olsa da, protesto dalgası bir kez daha din adamlarına ve sisteme meydan okuyor.

Güney Afrika’da madenciler grevdeler

Güney Afrika’da Ulusal Maden İşçileri Sendikası ve Maden İşçileri ve İnşaat Sendikası Birliği’nde örgütlü işçiler üç aya yakın bir süredir daha yüksek ücret talebiyle grevdeler. Grevciler Pazartesi günü, Pretoria’daki hükümet merkezinin önünde toplanarak, Maden Kaynakları ve Enerji Bakanı’nı Sibanye-Stillwater grubunun altın sektöründeki madencilik haklarını geri çekmeye çağırdı. Kapitalist tekel yüksek enflasyonun etkilerini dengeleyemediğini söyleyerek ücretlerin yükseltilmesi talebini reddediyor.

Kırgızistan’da maden işçilerin grevi

Kırgızistan’daki İştamberdi altın madeninde çalışan işçiler 30 Nisan’dan beri grevde. Ücretlerde yüzde 50 artış istiyorlar. Daha önce işverenin yüzde 10’luk artış teklifini reddetmişlerdi. İşçiler ayrıca yiyecek tedariklerini ve çalışma koşullarını iyileştirmek için mücadele ediyorlar. Kırgızistan’daki çoğu maden gibi, altın madeni işletmecisi Full Gold Mining de bir Çinli şirket ve devlete ait Lingbao Gold Group’un bir yan kuruluşu.

Ermenistan’da hükümet karşıtı protestolar

Ermenistan’ın başkenti Erivan’da hükümet karşıtı eylemlerde, Fransa Meydanı’nda bir araya gelen protestocular, hükümet karşıtı slogan atarak bakanlık önüne yürüdü. Dışişleri Bakanlığı binasını bir süreliğine ablukaya alan grup, muhalif milletvekillerinin binaya girerek mesajlarını iletmelerinin ardından Fransa Meydanı’na geri döndü.

Azerbaycan’ın Karabağ zaferi sonrası, Ermenistan hükümetinin bölgede izlediği siyaseti protesto eden ve başbakan Paşinyan’ın istifasını isteyen hükümet karşıtları, 1 Mayıs’tan bu yana Erivan ‘da sokaklara çıkarak protesto gösterileri düzenliyor. 2-3 Mayıs’taki gösterilerde 426 kişinin gözaltına alındığı açıklandı.

Kadın cinayetleri protesto edildi

75. Cannes Film Festivali’nin galasında, kırmızı halıda siyah kıyafetler içinde 12 kadın, kadın cinayetlerini protesto eden bir gösteri gerçekleştirdi. Kadınlar, sis bombaları eşliğinde, bir önceki festivalden bu yana Fransa’da öldürülen 129 kadının isminin yazılı olduğu uzun bir bir pankart taşıdılar.

Fas’ta öğretmenlerin ısrarlı grevleri

Fas’ta öğretmenler, iş güvencelerinin olmaması nedeniyle geçen hafta yeniden greve gitti. Fas‘ta öğretmenler belirli süreli sözleşmelerle çalışıyorlar. Eğitim Bakanlığı 4 yıl önce devlet okulu öğretmenlerinin kalıcı sözleşmelerini sona erdirmişti. Öğretmenler bu süre zarfından döne döne kararlı mücadelelerini sürdürüyor. Seçim öncesi Başbakan Aziz Ahnuş uzun süredir devam eden bu sorunu çözme konusunda söz vermişti ama bugüne kadar sorun çözülmüş değil.

Tunus‘ta cumhurbaşkanına karşı protestolar

22 Mayıs günü Tunus’ta binlerce kişi 2021 yazında yürütme yetkilerini devralan Cumhurbaşkanı Kays Said’e karşı sokaklara çıkarak protesto gösterisi düzenledi. Tunus kentindeki ana mitingde “Halk demokrasi istiyor!” ve “Said ülkeyi açlığa sürükledi!” sloganları atıldı. Cumhurbaşkanı Said, Uluslararası Para Fonu (IMF) ile daha fazla kemer sıkma ve baskı gerektirecek bir paketi için görüşmeler yapıyor. Tunus iflasla karşı karşıya bulunuyor ve gıda tedarikçilerine ödeme yapacak döviz rezervi bulunmadığı için ülkede kıtlık yaşanıyor.

BAE‘de Deliveoo işçilerinin yasadışı grevi

Petrol zengini Birleşik Arap Emirlikleri’nde, Alman yemek dağıtım şirketi Delivery Hero’nun Ortadoğu kolu olan Talabat tarafından istihdam edilen hazır yemek dağıtım işçileri, geçtiğimiz hafta sendikalaşmayı ve grevleri yasaklayan, grev yapan işçileri hapse atan ya da sınırdışı eden BAE’nin acımasız yasalarına meydan okuyarak, sosyal medya üzerinden bir grev örgütlediler ve işe gitmediler. Grev yasadışıydı. İşçiler, teslimat başına 2,04 dolar olan ücretlerinin artırılmasını talep ettiler. Daha önce de Deliveroo teslimat sürücüleri grev gitmişti. Sürücülerin grevi teslimat başına 2,04 dolar olan ücretinin 2,79 dolara çıkması ile kazanımla sonuçlanmıştı.