“OHAL ve başkanlık emeğe zararlıdır!”
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Dairesi (DİSK-AR), OHAL ve başkanlık sisteminin emeğe zararları üzerine rapor açıkladı. 21 Temmuz’da Beşiktaş’taki DİSK Genel Merkezi’nde yapılan toplantıda DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu “OHAL’in iki yılının ve başkanlık rejiminin çalışma hayatına etkileri” başlıklı raporun özetini paylaştı. Çerkezoğlu Yatağan Termik Santrali’ndeki iş cinayetine değindikten sonra açıklamayı okudu. DİSK’in ilk günden itibaren 15 Temmuz darbe girişimine karşı çıktığı belirtilen açıklamada, darbe gerekçesiyle ilan edilen OHAL’in bu amaç için kullanılmadığı, anayasanın askıya alındığı ve demokrasiyle taban tabana zıt uygulamaların hayata geçirildiğine dikkat çekildi. “OHAL’de emeğe dönük saldırılar gerçekleşti”KHK’ların anayasal sınırlar aşılarak kötüye kullanıldığı, 32 KHK ile 150’nin üzerinde yasada değişiklik yapıldığı, İşsizlik Sigortası Kanunu’ndan Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’na, Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’na dek her konuda düzenleme yapıldığı hatırlatıldı. Bu süreçte 135 binden fazla kişinin ihraç edildiği, bunların arasında 1959 Genel-İş üyesinin de olduğu belirtilen açıklamada, ihraçlara karşı adres olarak gösterilen OHAL Komisyonu’nun da işlevsiz olduğu ifade edildi. Sendikal hakların da ağır bir şekilde ihlal edildiği, 150 bin işçinin grevinin yasaklandığı, OHAL’in grev yasakları için kullanıldığının bizzat Erdoğan tarafından itiraf edildiğine dikkat çekilen açıklamada DİSK’e bağlı sendikaların da içinde yer aldığı basın açıklaması ve salon toplantılarının engellendiği belirtildi. “Emekçilerin tüm hakları bir kişinin eli altında”OHAL’in uzatılmadığı ancak başkanlık sistemiyle hukuka ve demokrasiye dönük saldırıların devam edeceğine dikkat çekilen açıklamada “OHAL’siz OHAL anlamına gelen demokratik hak ve özgürlükleri sınırlayan geniş yetkiler siyasi iktidara verilmektedir” denildi. Cumhurbaşkanının tek başına yürütme yetkisine sahip hale geldiği belirtilerek yeni rejimin çalışma yaşamına etkileri sıralandı. Cumhurbaşkanının kararname, yönetmelik veya kararlarla çalışma yaşamına dair pek çok konuda düzenleme yapabileceği, tek başına OHAL ilan edebileceği, işsizlik sigortası kaynakları üzerinde tasarruf sahibi olduğu, kendisine bağlı Devlet Denetleme Kurulu’nun sendika ve meslek örgütlerini denetleme, yöneticilerini görevden alma yetkisi olduğu, SGK’yı Sayıştay denetiminden çıkarmayı hedefleyen düzenlemeler yapıldığı belirtildi. “Bu rejim, Türkiye nüfusunun dörtte üçüne ulaşan ve ücretiyle yaşamaya çalışan büyük bir kesime, yani ‘cumhur’un çok büyük bir çoğunluğuna zararlıdır! Böylesi bir rejimde işçilerin haklarını, çalışma ve yaşam koşullarını savunmak ve geliştirmek daha da zorlu bir mücadeleyi gerekli kılmaktadır” denilen açıklamanın ardından, soruların cevaplanmasıyla basın toplantısı sona erdi.
“OHAL yeni yasalarla sürdürülüyor”
Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) İstanbul Şubeler Platformu, 21 Temmuz’da Kadıköy’de basın açıklaması yaparak OHAL’in sürdürüldüğüne dikkat çekti. Saat 16.00’da çevik kuvvet ve sivil polis ablukasındaki Khalkedon Meydanı’nda başlayan eylemde ilk olarak Eğitim Sen İstanbul 6 No’lu Şube’den Görkem Doğan konuştu. OHAL’in kaldırılmasına karşın başka yasa tasarısıyla OHAL uygulamalarının sürdüğünü belirten Doğan, Ceylanpınar’da polislerin öldürülmesi ve Suruç Katliamı’yla karanlık bir sürecin başladığını ifade etti. Doğan, Türkiye’nin “demokrasi liginden Ortadoğu devletleri ligine geçtiğini” söyledi. Basın açıklaması KESK İstanbul Şubeler Platformu Dönem Sözcüsü Ata Esen tarafından okundu. İki yıl sonra OHAL’in kalkmasına karşın yeni rejimin de anayasal olmadığı belirtilen açıklamada OHAL sonrasına dair yeni kanun düzenlemesinin Türkiye’de hukuk devletine son vereceği söylendi. Yaklaşık 135 bin kişinin ihraç edildiği hatırlatılan açıklamada, 701 sayılı KHK ile son hayata geçirilen ihraçlarda “kurum kanaati” ve sosyal medya paylaşımlarının temel kriter olduğuna dikkat çekildi. Açıklamada ayrıca Devlet Denetleme Kurulu’na sendika yöneticilerini görevden alma yetkisi verilmesine tepki gösterildi. Çorlu ve Yatağan’da yaşanan cinayetlere değinilen açıklamada bunların tek adam rejiminin doğal sonuçları olduğu ifade edildi. Açıklamanın okunmasıyla sonlanan eylemde “KHK’lar gidecek biz kalacağız!”, “Karanlığa teslim olmayacağız!”, “Direne direne kazanacağız!”, “İşimizi geri alacağız!” sloganları atıldı.
Kapanan şirket sayısı arttı
Türkiye kapitalizminin krize doğru gidişatı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) her ay açıkladığı kurulan/kapanan şirket verilerine de yansıdı. Haziran ayında önceki aya kıyasla kurulan şirket sayısında büyük düşüş yaşanırken, kapanan şirket sayısı arttı. TOBB tarafından açıklanan verilere göre, Mayıs ayına kıyasla kurulan şirket sayısı yüzde 32,67 düşüş kaydetti. Aynı dönemde, kurulan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 40,60, kooperatif sayısı da yüzde 20,56 azaldı. Yine Mayıs ayına kıyasla kapanan şirket sayısı yüzde 16,47 artarken, kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 22,06, kooperatif sayısı yüzde 4,76 arttı. 2017 Haziran ayına kıyasla yapılan karşılaştırmada da kurulan şirket sayısındaki düşüş dikkat çekti. Kapanan şirket sayısının da azaldığı aynı döneme ilişkin şu veriler açıklandı: “2018 yılı Haziran ayında, 2017 yılı Haziran ayına göre kurulan şirket sayısında %7,36 kurulan kooperatif sayısında %2,30 kurulan gerçek kişi ticari işletme sayısında %37,26 oranında azalış olmuştur. 2018 yılı Haziran ayında, kapanan şirket sayısı 2017 yılının aynı ayına göre %32,48 kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı %23,14 kapanan kooperatif sayısında %31,25 oranında azalış olmuştur.”
Kamu emekçilerine polis saldırısı:
|
