Ödenek örtülü, vurgun aleni!

Sermaye devleti bütçesinde, denetim dışı, nasıl kullanıldığı yasal olarak gizlenen harcamaların kılıfı Örtülü Ödenek olarak tanımlanıyor. Bu kılıf altında ne tür kirli işlerin, ilişkilerin finanse edildiği ya da nasıl lüks harcamaların yapıldığı ise bilinemiyor. 2015’te örtülü ödenek harcaması ile ilgili basına yansıyan verilere baktığımızda, bu adla yapılan harcamalarda rekor artış dikkat çekiyor. Maliye’nin açıkladığı Aralık ayı rakamlarına göre, 2015’te örtülü ödenek harcaması, toplam 1 milyar 773 milyon 235 bin TL’ye ulaşmıştır. Bu rakam, bir önceki yıla göre 695 milyon TL fazla harcamayı ifade ediyor.

Örtülü ödenekten harcama yetkisi sadece başbakanın emrindeydi. Ancak manidar şekilde, bu örtülü ödenekten harcama yetkisi geçen Mart ayında cumhurbaşkanının da kullanımına açıldı. Bu ülke işçi ve emekçileri örtülü ödeneğin ne için kullanıldığını bilmediği gibi, bunun cumhurbaşkanı ile başbakan arasında hangi oranlarda kullanıldığı konusunda da habersiz.

Ancak bilinen şu ki, Maliye ve Başbakanlık verilerine göre 13 yılı geride bırakan AKP dönemi boyunca kullanılan toplam örtülü ödenek harcamasında 17 katın üzerinde bir artış var. Bu dönemde bütçe gelirleri ise sadece 4,7 kat artmıştır.

Öte yandan, bütçede yer alan gizli hizmet gideri altında Başbakanlığın örtülü ödenek harcamasının yanısıra MİT, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, İçişleri Bakanlığı, Kamu Güvenliği Müsteşarlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Milli Güvenlik Kurulu gibi kuruluşların harcamaları da yer alıyor. Buradan bir kez daha işçiye, emekçiye değil savaşa para akıtılıyor.

Bütçe harcamalarında ayrıca dikkat çeken bir başka harcama alanı da “temsil ve ağırlama giderleri” olarak geçen harcamalardır. Devletin bürokrasisi tarafından yapılan törenler, açılışlar, yemek, gönderilen çiçekler, ağırlama, konuklara verilen armağanların parası vb. giderler, bu yıl 439,4 milyon TL’lik bir fatura tutmuştur. Bu oran bir önceki yıla göre, yüzde 135 oranında bir artış demektir.

Asgari ücretli işçiye verilecek 1300 TL çokça tartışılmıştı. Ki asgari ücrette yapılan bu artış, tüketim mal ve hizmetlerine yapılan zamlar ve artan vergilerle zaten çokça geri alınmış da oldu. Böylesi bir ülkede ise örtülü ödenekten nereye gittiği belli olmayan harcamalar yapılmakta, çiçeğe, törene bir sürü para akıtılmaktadır. İşçiye, emekçiye gelince “olsa dükkân senin” denmekte, ama iş kendi kirli işlerine ve lüks tüketimlerine gelince kesenin ağzı açılmaktadır. Oysa ki bütçe gelirlerinin önemli bir bölümü işçi ve emekçilerin emeklerinden, alınterlerinden gasp edilenlerden oluşmaktadır.

Bunun kendisi, haramilerin egemen olduğu kapitalist düzen gerçekliğidir. Haramiler saltanat kurmuşsa yapılması gereken bellidir: İşçi ve emekçiler örgütlü güçleriyle bu oyunu bozmalıdır.

‘Örtülü’den harcadıkları 17 kat arttı

Dinci gericiliğin şefleri Tayyip Erdoğan ile Ahmet Davutoğlu, geçen ay bütçeden 154 milyon 563 bin TL örtülü ödenek harcaması yaptı.

Maliye’nin açıkladığı Aralık ayı rakamlarıyla birlikte, 2015’te örtülü ödenek harcaması, toplam 1 milyar 773 milyon 235 bin TL’ye ulaştı. Bu rakam, bir önceki yıla göre 695 milyon TL fazla harcamayı ifade ediyor. (2014’te 1 milyar 78 milyon TL örtülü ödenek kullanıldı.) 2015’te kullanılan örtülü ödenek, “Barış İçin Akademisyenler İnisiyatifi” bildirisine imza attığı için haklarında soruşturma başlatılan akademisyenlerin görev yaptığı ve üçü polis baskınına uğrayan beş üniversitenin toplam ödenek tutarından 84.5 milyon TL daha fazla.

Kocaeli (255), Abant İzzet Baysal (151.5) Uludağ (336.9), Selçuk (360.2) ve Gazi (585.1) üniversitelerinin 2015 yılı ödenek tutarlarının toplamı 1 milyar 688 milyon 711 bin TL.

“Savaşa değil, emekçiye bütçe!”

KESK İzmir Şubeler Platformu 15 Ocak’ta bordro yakma eylemi gerçekleştirdi. İzmir Büyükşehir Belediyesi önünde toplanan emekçiler, “İnsanca yaşayacak temel ücret için” pankartını açtılar. KESK İzmir Şubeler Platformu adına basın metnini okuyan Eğitim Sen İzmir 1 No’lu Şube Başkanı Bahri Akkan ilk olarak, Sultanahmet’te yaşanan patlamayı kınadı. Akkan, savaşa bütçeden ayrılan payın emekçilerin daha yoksullaşması, kamusal alanın tasfiyesi ve kamu hizmetlerinin verilmemesi ya da hizmetlerin kısıtlı bütçelerle verilmesi demek olduğuna dikkat çekti. Devletin, Ortadoğu’da ve Türkiye’de yürüttüğü savaş politikalarının emekçilerin daha da yoksullaşmasını beraberinde getirmekte olduğunu vurguladı. Asgari ücretin 1300 TL yapılmasının, sermayeye aktarılacak kaynakları gizlemeye çalışmanın adı olduğunu ifade etti.