İşsizlikte tırmanış devam ediyor

Sermaye iktidarı Türkiye kapitalizminin krizini işçi sınıfına fatura ederken işsizlikteki tırmanış sürüyor. “İstihdam seferberliği” adı altında işçi sınıfı ve emekçilerde sahte umutlar yaratılırken, bu seferberliğin patron sınıfının iş gücü maliyetlerini düşürmek için olduğu, işsizlikteki yükselişle birlikte gözler önüne serilmiş bulunuyor.

2018 Ekim ayı dar tanımlı iş gücü istatistiklerini 15 Ocak’ta açıklayan Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre de işsizlikteki yükseliş devam ediyor. Dar tanımlı işsiz sayısı bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla 501 bin kişi artışla 3 milyon 788 bin kişiye çıktı. İşsizlik oranı da 1,3 puanlık artışla yüzde 11,6’ya yükseldi. Tarım dışı işsizlik oranı 1,3 puan artarak yüzde 13,6’ya çıkarken, 15-24 yaş aralığında işsizlik oranı 3 puan artışla yüzde 22,3’e çıktı. 15-64 yaş aralığında işsizlik oranı 1,4 puanlık artışla yüzde 11,9’a yükseldi.

2018 Ekim döneminde iş gücüne katılım oranında artış olurken istihdam oranlarında düşüşler göze çarptı. İş gücüne katılımda önceki yıla kıyasla 726 bin kişi artış olurken, iş gücüne katılım oranı yüzde 53,7’ye çıktı. İstihdam edilenlerin sayısında 225 bin kişi artış olsa da, istihdam oranında önceki yıla kıyasla 0,1 puanlık düşüşle yüzde 47,5’e geriledi.

Tarımda çalışan sayısı 187 bin kişi düşüş kaydederken, tarım dışı işsizlik oranı önceki yıla kıyasla 1,3 puan yükselerek yüzde 13,6’ya çıktı. Farklı sektörlere göre istihdamın payları ve değişimleri şöyle oldu: “İstihdam edilenlerin %18,5’i tarım, %19,7’si sanayi, %6,7’si inşaat, %55’i ise hizmet sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0,8 puan, inşaat sektörünün payı 0,9 puan azalırken, sanayi sektörünün payı 0,6 puan, hizmet sektörünün payı 1 puan arttı.”

DİSK-AR: Gerçek işsiz sayısı 6 milyon 351 bin

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Dairesi (DİSK-AR), TÜİK’in açıkladığı verileri İŞKUR’un Aralık 2018 ve SGK’nın Ekim 2018 sigortalı istatistikleri ile değerlendirdi.

DİSK-AR’ın açıklamasında bu verilerin işsizlikte krizin etkisinin giderek belirgin hale geldiğini ortaya koyduğu belirtildi.

Geniş tanımlı işsiz sayısının 6 milyon 351 bine yükseldiği, bunun yüzde 18,3 oranına karşılık geldiği ifade edildi. Aralık 2018’de işsizlik maaşı için 211 bin başvuru yapıldığı söylendi.

DİSK-AR’ın açıklamasında şu veriler yer aldı:

-Kadın işsizliği yüzde 14,7, genç? kadın işsizlik oranı ise yüzde 27,9 olarak gerçekleşti. Tarım dışı kadın işsizliği ise yüzde 18,8’e yükseldi.

-Tarım dışı genç kadın işsizliği yüzde 32,9 oldu.

-Ne eğitimde ne istihdam olan gençlerin (boşta gezer) oranı yüzde 24,7.

-Sanayi üretimi daralmaya devam ediyor. Kasım 2018 itibariyle yüzde 6,5 oranında küçüldü.

-Ekonomide küçülme, yüksek enflasyon ve işsizliğin bir arada yaşandığı ağır bir kriz tablosu yaşanıyor.

-TÜİK Ekim ayı İşgücü İstatistiklerine göre standart-dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 11,6’ya yükseldi. Dar tanımlı işsiz sayısı son bir yılda 501 bin artarak 3 milyon 788 bine yükseldi. Bir yıl içinde işsiz sayısındaki devasa artış işsizliğin giderek vahim bir toplumsal sorun haline geldiği gösteriyor.

-Çalışmayan nüfusun 1 milyon 579 binini iş aramayıp çalışmaya hazır olanlar oluşturdu. Bunun ise 1 milyon 127 bini kadınlardan oluşmaktadır. Ekim 2018 itibariyle iş aramayıp çalışmaya hazır olanların yüzde 71’i kadınlardan oluşuyor.”

Krizin faturası işçiye

Kütahya’da kurulu Eti Gümüş fabrikasında 3 aylık ücretleri gasp edilen ve işten çıkarılan yüzlerce işçi 12 Ocak’ta kent merkezinde eylem yaptı. Sevgi Yolu üzerinde toplanan işçiler haklarının derhal karşılanmasını istedi. Fabrikada 900 işçinin çalıştığını ve şu anda sadece 30 işçinin kaldığını ifade eden işçiler 3 aylık ücretleri ve özlük hakları gasp edilerek işten çıkarıldıklarını belirtti. Kendilerine zorla birtakım kağıtlar imzalatıldığını ifade eden işçiler muhatap olarak kimseyi bulamadıklarını da dile getirdi.

Gümüşhane’nin merkez ilçesine bağlı Karamustafa Köyü’ndeki özel bir bakır madeninde çalışan 150’ye yakın işçi 3 aylık ücretlerinin gasp edilmesini ve işten çıkarma tehditlerini protesto etti. 12 Ocak’ta Fatih Parkı’nda bir araya gelen işçilerden Ernail Karson yaşadıklarını şöyle anlattı: “Bizlere ücretsiz izin talebinde bulundular. Biz de bunu kabul etmiyoruz. Ücretsiz izni kabul etmediğimiz için de bizlere işten çıkış vermek için kâğıt gönderdiler. Kâğıtta sadece ücretsiz izni kabul edip etmediğimiz soruluyor. Bizlere çıkış vermek istiyorlar ama herhangi bir haktan yararlanamıyoruz. 3 aydır maaş alamıyoruz; geçim sıkıntısı yaşıyoruz, kredi kart borçlarımız var, faturalarımızı ödeyemiyoruz. Herhangi bir yetkilinin ilgilendiği de yok.”

Tariş attığı işçilere dava açtı!

Tariş yönetimi DİSK’e bağlı Gıda-İş Sendikası’na üye oldukları için 7 işçiyi işten çıkarmıştı. Yedi işçi işlerine geri dönmek için 8 Kasım’da Tariş fabrikası önünde direnişe başladı.

Tariş yönetimi işçilerin direnişin ilk günündeki eylemini bahane ederek işçilerle birlikte, Gıda-İş Sendikası Ege Bölge Temsilcisi Mazhar Uzbek, Genel-İş 2 No’lu Şube Mali Sekreteri Ümit Gültekin, DERİTEKS Genel Merkez Yöneticisi ve İzmir Şube Başkanı Makum Alagöz ve Birleşik Metal-İş Sendikası Schneider Electric İşyeri Baştemsilcisi Sedat Sadak hakkında suç duyurusunda bulunarak dava açtı.