“Demokratik anayasa ve eşit yurttaşlık hakkı için” şiarıyla düzenlenen Büyük Alevi mitinglerinin 3.’sü onbinlerce emekçinin katılımı ile 6 Mart günü İzmir’de gerçekleşti. Coşkulu ve kitlesel mitingde Alevi emekçilerinin talepleri haykırıldı, özelikle AKP iktidarına karşı tepki yükseltildi.

İstanbul ve Ankara’nın ardından İzmir’de buluşan Alevi emekçiler hava muhalefetine rağmen alanları doldurdu. Onbinlerce kişi yağan yoğun yağmura rağmen miting alanına akın etti. Oldukça coşkulu ve kitlesel geçen yürüyüşe Türkiye’nin dört bir yanından katılım gerçekleşti.

Miting öncesi katılımın Basmane ve Konak olmak üzere iki koldan gerçekleştirilmesi planlanıyordu. DİSK, Türk-İş ve devrimci kurumların yanı sıra il dışından gelenlerin Basmane kolunda, KESK ve Alevi kurumlarının ise Konak yönünde yürümesi bekleniyordu.

Sabahın erken saatlerinden itibaren il dışından gelen araçlar Cumhuriyet Meydanı’na yönlendirildi. DİSK ve Türk-İş ise mitinge temsilci düzeyinde katıldı. Bu nedenle Basmane kolu devrimci güçlerin ve diğer kurumların kortejlerinden oluştu. Sümerbank kolunda ise İzmirli yöre ve Alevi dernekleri, çeşitli devrimci kurumlar ve KESK yer aldı.

Konak’tan kitlesel yürüyüş

Kitle Eski Sümerbank önünde saat 10.30’da toplanmaya başladı. En önde kitlesel katılımı ile Alevi Yol Derneği, ardından “Zorunlu din derslerine hayır!” pankartı ile KESK İzmir Şubeler Platformu yer aldı.

Sırasıyla flamalar ve dövizler eşliğinde Aka-Der, Kaldıraç, TÖP, DHF, Devrimci Hareket, Partizan, Balçova Emek Derneği, İzmir Dersim Kültür ve Dayanışma Derneği, Gençlik Muhalefeti, Tokat’lı Aleviler Derneği, Malatya Hekimhan Çulhalı Kültür Dayanışma Derneği, Pir Sultan Abdal Kültür Dernekleri, ÖDP, DİP, Dev-Lis, SP, Çorum Kültür Dayanışma Derneği, İzmir Erenler Derneği yer aldı.

Konak’tan önce Cumhuriyet Meydanı’na ulaşan kol, ardından buradaki kitle ile de birleşerek yürüyüşünü Gündoğdu Meydanı’na doğru sürdürdü. Bu kolda Dersim Dernekleri ve DHF kitlesel biçimde katılım gösterdi.

Basmane’de coşkulu kortejler

Basmane kolunda sabah erken saatlerden itibaren devrimci kurumlar toplanmaya başladı. Ardından Cumhuriyet meydanına doğru harekete geçildi. Kortejin en önünde “Sendika hakkı için mücadele eden Konak belediyesi taşeron işçileri alevi emekçilerin yanında!” pankartlarıyla direnişçi Konak Belediyesi işçileri yürüdü.

Bu kolda aralarında BDP, Devrimci Alevi Komiteleri, ESP, EMEP ve Mücadele Birliği’nin de bulunduğu devrimci ve ilerici kurumlar yer aldı.

Komünistler de bu kolda “Baskı ve asimilasyona son! Özgürlük ve eşitlik sosyalizmde! / Bağımsız Devrimci Sınıf Platformu” pankartı ile yerlerini aldılar. Kızıl bayrakların da taşındığı BDSP kortejinde “Laik, bilimsel, parasız, anadilde eğitim!”, “Aleviler üzerindeki baskı ve ayrımcılık kaldırılsın!”, “Herkese inanç ve vicdan özgürlüğü!”, “Zorunlu din dersleri kaldırılsın!”, “Din ve devlet işleri ayrılsın. Diyanet dağıtılsın!” dövizleri de taşındı.

Basmane kolu da Cumhuriyet Meydanı’na vardıktan sonra buradaki kitleyle birleşerek Gündoğdu Meydanı’na doğru harekete geçti.

Balkız: Devlet görünceye kadar mücadele sürecek

Kortejlerin alana girmesinin ardından program saygı duruşuyla başladı. Sivas şehitlerinin adları okunarak “burada” denildi. Ardından ise Hacı Bektaş Veli Dergahı Postnişi Veliyettin Hürrem Ulusoy söz aldı.

Kürsüden ilk konuşmayı ABF Genel Başkanı Ali Balkız yaptı. Konuşmasına eylemi örgütleyen kurumları selamlayarak başlayan Balkız talepleri kabul edilene kadar mücadelenin süreceğini söyledi. Alevilere ve topluma yönelik yaşanan saldırıların son bulmasını istedi. Ayrımcılığın olmadığı bir düzen kurulana kadar mücadeleye devam edeceğini belirtti.

12 Eylül ile başlayan saldırılara değinerek AKP’nin bunları devam ettirdiğinden bahseden Balkız, düzene karşı olan herkesin devlet tarafından dışlandığını ve bunun 12 Eylül’den beri sürdüğünü söyledi. AKP’nin 12 Eylül’ün çocuğu olduğunu, AKP’den kurtulmanın Aleviler için şart olduğunu vurguladı. Balkız, devlet Alevileri görünceye kadar mücadelenin süreceğini tekrar ettikten sonra konuşmasını bitirdi.

Gümüş: Faşist iktidarı gönderelim

Söz alan Alevi Kültür Dernekleri Genel Başkanı Selahattin Özel ise kitleyi selamladıktan sonra Alevileri yok sayanları eleştirdi. AKP’nin Alevilere dönük saldırılarını eleştirerek “Kimsenin biatına girmedik, girmeyeceğiz” dedi.

PSAKD Genel Başkanı Fevzi Gümüş ise Alevilerin taleplerinin masum ve makul olduğunu söyleyerek sözlerine başladı. Bu çağda Alevilerin taleplerinin kabul edilmemesinin haksızlık olduğu, haklarını almak için alanlarda olduklarını söyledi. Gümüş konuşmasını şu sözlerle bitirdi:

“İzmir’den Türkiye’nin aydınlık yüzüne selam gönderiyoruz. Biz ayrımcılık değil, eşitlik istiyoruz. İnancı, kimliği, siyasal düşüncesi ne olursa olsun ayrımcılık görmeden insanların yaşamasını istiyoruz. Türkiye’nin geleceği bu meydanlarda ki birlikten beraberlikten geçiyor. Bu güçleri yan yana getirip bu faşist iktidarı gönderelim. Bugün burada bir başlangıçtayız”

İngiltere ABF Başkanı İsrafil Erbil ise eşit yurttaşlık hakkı için alanlarda olduklarını söyleyerek bu yıl Maraş Katliamı’nı yerinde anmak için gittiklerinde karşılaştıkları saldırıyı protesto etti. “Tek düşmanımız bu düzendir onun için tek yumruk olmalıyız” diyerek sözlerini bitirdi.

KESK Genel Başkanı Döndü Taka Çınar ile Halkevleri Genel Başkanı İlknur Birol da birer konuşma yaptı. Konuşmaların yanı sıra Aşık Divane, Ferhat Tunç, Zeliha ve Arif Sağ sahne alarak ezgilerini kitle ile paylaştı.

Konuşmaların ardından miting çekilen halaylar ve sloganlarla son buldu.

Mitingden notlar:

- Miting alanında halkların kardeşliğine vurgu yapan, Ortadoğu ile Kuzey Afrika’daki emekçi halkların isyanlarını selamlayan pankartlar dikkat çekti. Sloganlarda da aynı gündemlerin yer aldığı görüldü.

- Alevi örgütleri ağırlıklı olarak kendi taleplerinin yer aldığı pankartlar taşıdı. Ayrıca “Sivas’ta Alevi, Hrant’la Ermeni, Ape Musa ile Kürdüz. Halklarız biz kardeşiz”, “Alevilere özgürlük, demokratik anayasa”, “Tunus, Cezayir, Fas, Mısır, Yemen, örgütlü bir halkı kimse yenemez”, “İnanç özgürlüğü istiyoruz” pankartlarıyla 2 Temmuz 1993’te Sivas Madımak Katliamı’nda katledilen aydın ve sanatçıların fotoğrafları kortejlerde yer aldı.

- Kürsüde “Demokratik Anayasa ve eşit yurttaşlık hakkı istiyoruz” pankartı asıldı. Sinevizyondan Alevi emekçilerin talepleri, Hz. Ali, Seyit Rıza ve Pir Sultan’ın resimleri gösterildi.

- Yağan yağmura rağmen miting alanı son ana kadar boşalmadı. 70 bine yakın emekçinin kürsüyü dikkatle dinlemesi ve konuşmalara ilgi göstermesi dikkat çekiciydi.

- Geçtiğimiz mitinglerin aksine bu kez Türk bayraklarının sayısı hayli azdı. Şovenist propagandanın daha zayıf olduğu gözlendi.

- Kürsü konuşmalarında seçimler de önemli ölçüde yer buldu. Açıktan adres gösterilmekten kaçınılmasına rağmen konuşmalar “AKP’yi sandığa gömme” düşüncesinde birleşti.

- Kitle sıklıkla “AKP halka hesap verecek!”, “Faşizme karşı omuz omuza!”, “Kurtuluş yok tek başına ya hep beraber ya hiçbirimiz!”, “Devletin Alevisi olmayacağız!” sloganlarını haykırıdı

- Genel kitlenin devrimci kortejlere ilgi gösterdiği ve yer yer sloganlara katılarak kortejlerde yer aldığı gözlendi.

- BDSP’liler miting alanında Kızıl Bayrak gazetesi satışı ve 8 Mart bildirilerinin dağıtımını da gerçekleştirdiler.

Kızıl Bayrak / İzmir