7 Şubat 2022
Sayı: KB 2022/06

Dünyadan grev ve eylemler

Yeni yıl dünyanın dört bir yanında yükselen grevler ve protestolarla açıldı. Kapitalizmin küresel çapta derinleşen krizinin faturasına karşı Türkiye’de işçi direnişleri, grevler ve eylemler yükselirken Kazakistan başta olmak üzere dünyanın pek çok bölgesinde sınıf mücadeleleri sertleşiyor. Farklı ülkelerin işçi sınıfları ve emekçileri haklarına sahip çıkarak grev başta olmak üzere çeşitli eylemlerle mücadeleyi büyütüyor. Ocak ayı sonundan itibaren Kazakistan gibi öne çıkan ülkelerin dışında kalan çeşitli ülkelerden yansıyan eylemleri derledik.

Polonya’da Solaris’te süresiz grev

Polonya’da İspanyol CAF Grubuna ait ve Avrupa’nın en büyük elektrikli otobüs üreticisi Solaris tekelinde süresiz grev başladı. İşçiler 800 zloti (176 avro) aylık ücret artışı için greve çıktı. Grev çağrısını Solidarnosc sendikası ve sendika federasyonu OPZZ yaptı. Buna rağmen mevcut sendikaların yönetimleri, geçici işçilere greve gitmemeleri ve işten atılma riskini almamaları yönünde “tavsiye” sunarak işçi haklarını korumaktan aciz olduklarını da dışa vurdu. Fabrikada yaklaşık 2.700 daimi çalışanı istihdam ediliyor.

İspanya’da balık endüstrisinde grev

İspanya’da balık işleme endüstrisindeki işçiler, daha yüksek ücretler ve iş güvenliği talep etmek için 24 saat sürecek üç grev kararı aldı. Bu grevlerin ilki 21 Ocak’ta gerçekleşti. Sendikaya göre, balıkçılık endüstrisinin merkezi olan Galiçya’da, çoğunluğu kadın olan 12.000 işçinin yüzde 90’ı greve katıldı. Sermayedarların örgütü 4 yıllık bir süre için yüzde 11’lik bir ücret artışı teklif etmişti. Ama ülkede enflasyon şu anda yüzde 6,5 seviyesinde.

İtalya’da iş cinayetlerine karşı eylemler

Milano’da 18 yaşındaki lise öğrenci Lorenzo Parelli, metal laminasyon marangozluğundaki stajının son gününde üzerine çelik kiriş düşerek yaşamını yitirdi. Lorenzo Parelli’nin zorunlu staj sırasında bir iş cinayetinde hayatını kaybetmesi lise öğrencileri arasında büyük bir öfkeye neden oldu. İş cinayetini izleyen hafta sonu Roma’da ve diğer şehirlerde özellikle gençlerin protestoları vardı. Öğrenciler arkadaşlarının ölümünü ve iş cinayetlerini protesto ederken polis öğrencilere saldırdı. Floransa’daki en büyük sermaye örgütü Confindustria’nın binasının önünde de bir gösteri yapıldı.

Gösterilerin arka planında, İtalya’da iş yerlerinde sürekli olarak yüksek sayıda ölümle sonuçlanan iş “kaza”larının olması bulunuyor. 2021’de Ocak ve Ekim ayları arasında 1.000 kişi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi.

Peru’da inşaat ve maden işçilerinden grev ve protestolar

Peru’da 18 Ocak 2022 Salı günü binlerce işçi greve gitti ve Anglo American kapitalist tekelinin, Covid-19’a yakalanan arkadaşlarının masraflarını ödemesini talep ederek gösteri yaptı. Gösteride “Sağlığımız kârdan önce gelir” sloganları haykırıldı.

Peru’da binlerce maden işçisi ve inşaat işçisi, Londra ve Johannesburg merkezli küresel Anglo American grubu için bir yüzey madeni olarak Peru’daki en büyük bakır madenlerinden birini inşa ediyor. Madenin 2022 yılında faaliyete geçmesi planlanıyor.

Şantiyede çalışan işçiler büyük konteynerlerde yaşıyor ve düzenli aralıklarla ailelerini görmek için seyahat ediyor. Son süreçte işçiler arasında enfekte sayısı önemli ölçüde arttı.

İşçiler, enfekte olan ve virüsü ailelerine bulaştırmamak için memleketlerine gitmek istemeyen arkadaşlarının, bu süre içinde şirket tarafından masrafları karşılanarak otellerde konaklamalarını talep ediyor.

Hindistan’da sağlık çalışanı yardımcıları grevde

Hindistan’ın Haryana eyaletinde kırsal alanlarda (Anganwadi) yaklaşık 50.000 sağlık çalışanı yardımcısı, ücret başta olmak üzere daha fazla hak talepleriyle Aralık ayından bu yana grevde. Eyalette Anganwadi’de 22 bin servisin tamamı greve çıkarken, 25 Ocak’ta Gurgaon’da protestolar düzenlendi.

Protestocular grev sırasında işten çıkarılanların derhal işlerine iade edilmesini talep etti.

Dört sendika yetkilisi görevden alınmış, “devlet işlerini baltalamak” iddiasıyla haklarında dava açılmıştı. Sağlık çalışanı yardımcıları esas olarak çocuk sağlığıyla ilgileniyor.

Avustralya’da sömürgeciliğe karşı eylem

Avustralya’da binlerce kişi, 1788’de kıtanın sömürgeci İngiliz emperyalizm tarafından vahşice katledilenleri anmak için sokaklardaydı. İstila Günü’nün yıl dönümü dolayısıyla gerçekleşen eylemde, kıtanın İngilizler gelmeden önce yerli halkın yerleşim yeri olduğunu ve somürgeciliğin soykırımla eş değer olduğunu hatırlatmak için “Aborjin” bayrağı da taşınıdılar. Göstericiler ayrıca resmi olarak “Avustralya Günü” olarak bilinen ulusal bayramın 26 Ocak’tan başka bir tarihe alınması çağrısında bulundular.

Bask bölgesinde sağlık politikaları protestosu

İspanya’nın Bask Bölgesi’nde birçok şehirde binlerce kişi, bölgede uygulanan sağlık politikalarına karşı sokaklara döküldü. Yürüyüşe sendikalar, partiler, mahalle komiteleri ve sosyal örgütlerden oluşan geniş bir ittifak çağrı yapmıştı.

Göstericiler, özel sağlık piyasasının teşviki ile birlikte son yıllarda devlet sağlık sisteminde yapılan büyük personel kesintilerini eleştirdiler. Sağlık emekçileri korona pandemisi nedeniyle tükenmiş durumda ve yeni işe alımlar gerekiyor. Eylemlerde kamucu sağlık sistemi talebiyle mevcut yıkıma son verilmesi talep edildi.

Hindistan’da binlerce işsiz gencin protesto gösterisi

Hindistan’ın Bihar eyaletinde gençler işsizliğe karşı sokaklara döküldü. Günlerce süren protestolar, Patna ve Bhojpur bölgelerinde, gençlerin devlet demiryolu giriş sınavlarındaki usulsüzlükleri protesto etmek için çeşitli yerlerde platformları işgal etmesiyle başladı.

Protesto hızla yayıldı, yollar saatlerce kapatıldı. Gösterilerde Başbakan Modi ve demiryolunun işe alım yetkilisi RRB aleyhine sloganlar atıldı.

Polis de coplarla saldırarak göstericileri darp etti. Devletin verilerine göre, Bihar’da işsizlik yüzde 16 civarında seyrediyor.

İtalya’da kesintilere karşı 4 saatlik grev

Fransa merkezli banka BNP Paribas’ın bir yan kuruluşu olan Banca Nazionale del Lavoro’da (BNL) 12.000 işçi İtalya genelinde dört saatlik bir greve gitti.

23 ilde BNL’ye ait banka şubeleri kapalı kaldı. FABI, FIRST CISL, Fisac CGIL, UILCA ve Unisin sendikalarında örgütlenen banka çalışanları, başta iletişim sektörü olmak üzere şirketin büyük bir bölümünü dışarıdan temin etme planlarına karşı mücadele veriyor.

Bu planlar nedeniyle yüzlerce istihdam kaybı olacak.

Buna karşı direnen banka çalışanları Aralık ayında da bir uyarı grevi yapmışlardı.

Sri Lanka’da sağlık emekçilerinin grevleri sürüyor

Sri Lanka’nın batı illerinde binlerce sağlık çalışanı 26 Ocak’ta 24 saat iş bırakma eylemi yaptı. Yaklaşık 1000 sağlık emekçisi başkent Colobo’da devlet hastanesi önünde gösteri yaptı. Sağlık emekçileri daha yüksek ücret, herkese ödenek ve yol ödeneği talep ediyor. Protestolar, FHP sendikası öncülüğünde Kasım ayından bu yana düzenliyor. Sendika 7 Şubat’ta ülke çapında bir genel grev çağrısı da yapıyor. Sri Lanka pandemi ile birlikte derinleşen derin bir ekonomik kriz içinde debeleniyor.

Uruguay’da kadınlar cinsel saldırılara karşı sokakta

Uruguay’da binlerce kadın başkent Montevideo şehir merkezinde sıkça yaşanan cinsel şiddeti protesto etti. Son birkaç gün içinde birçok kadının cinsel saldırılara uğramasının ardından Montevideo’daki bir apartman dairesinde bir kadına yönelik çok sayıda kişinin bir arada gerçekleştirdiği cinsel saldırı ülkedeki öfkeyi sokağa taşırdı. Eylemlerde, kadınlar Güney Amerika ülkesinde varolan  “tecavüz kültürü”ne karşı mücadele çağrısı yaptı.

Macaristan’da öğretmenlerden uyarı grevi

Macaristan’da 20.000 öğretmen ve eğitimci daha yüksek ücret ve daha iyi çalışma koşulları taleplerini yükselterek iki saatlik uyarı grevi yaptı. Uyarı grevine, PDSZ ve PSZ sendikaları çağrı yaptı. Irkçı-faşist Viktor Orban hükümeti, yasal herhangi bir engel bulunmamasına rağmen, önceden yaptıkları açıklamayla grevin yasa dışı olduğunu iddia ederek saldırı tehditleri savurmuştu. Sendikaların devletle yaptığı görüşmelerde ücretlerin arttırılması, öğretmen ve eğitim emekçilerinin iş yükünün azaltılması konusunda bir sonuca varılamadı.

Brezilya, Şili ve Arjantin’de liman işçilerinden grevler

Latin Amerika ülkelerinde liman işçileri greve gitti. Şili, Brezilya ve Arjantin liman işçilerinin grevleri 28 ve 29 Ocak’ta gerçekleşti. Şili’de 25 terminalde yaklaşık 8.000 liman işçisi iş bıraktı. İşçiler, artan yoksulluk karşısında emeklilik fonlarının vergiden muaf tutulmasını istiyor. Brezilya’da protestolar, nakliye şirketlerinin işçileri tam zamanlı işe almayı reddetmesine karşı başladı. Bu Bolsonaro’nun özelleştirme politikaları ile ilişkili.

Arjantin’de % 50’lik bir enflasyon göz önüne alındığında makul bir ücret artışı talebi üzerinden başlayan grev 24 saat sürdü.