Pandemi fırsatçıları servetlerini katladı

Pandemi koşullarında işçi ve emekçilerin yaşamı her geçen gün ağırlaşırken, krizi ve salgını fırsata çevirip servetini büyütenlerin sayısı ise azımsanmayacak şekilde artıyor.

Türkiye’de koronavirüs salgınının yaşandığı dört aylık dönem içerisinde milyonerlerin servetinin 210 milyar 874 milyon TL arttığı, toplam milyoner sayısının ise 268 bin 602 kişiye ulaştığı belirtiliyor. Şubat 2020‘de hesabında 1 milyon TL ve üzeri para olanların sayısı 236 bin 370 iken koronavirüsle geçen mart ve nisan, mayıs ve haziran aylarında 32 bin 232 kişi arttı.

Hesabında 1 milyon TL ve üzeri mevduat olan milyonerler ise son bir yılda servetlerini 453 milyar 17 milyon TL yükselterek 1 trilyon 667 milyar liraya çıkardı. Milyoner sayısı ise son bir yılda yüzde 33 artışla 268 bin 602 kişiye çıktı.

Bu tablonun ortaya çıkmasının gerisinde ise bir kez daha çok yönlü krizin emekçilere fatura edilmesi gerçeği yer alıyor. Zira, pandemi günlerinde üretim (yaşanan daralmaya ve yer yer durmalara rağmen) aralıksız devam etmiş; bu aynı günlerde binlerce işçi işten atılmış, ücretsiz izne mahkûm edilmiş, kısa çalışma ödeneği vb. uygulamalarla ücretleri budanmış, esnek ve kölece çalışma koşulları altında azgınca sömürülmüştür.

Türkiye’de her geçen gün sayıları artan milyonerler, servetlerini katlayarak büyütebilmelerini işte bu dizginsiz sömürü süreçlerine borçlular. Çelişkilerin bu denli keskinleştiği, sınıf ayrımlarının daha da belirginleştiği günümüz koşullarında işçi ve emekçilere düşen görev ise; kırıntılara mahkûm edilmeyi reddederek hakları, özgürlükleri ve gelecekleri için mücadeleyi büyütmektir.

Hapishanelere ayrılan bütçe 6 bakanlığın bütçesini geçti

AKP iktidarının bütçe politikasında aslan payının savaşa, gericiliğe, sarayın şatafatına ve kolluk kuvvetlerine ayrıldığı biliniyor. Bu aynı tablonun bir diğer boyutunu ise hapishanelere ayırılan bütçe kalemleri oluşturuyor.

CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu’nun soru önergesini yanıtlayan Adalet Bakanı Abdülhamit Gül, 2019 yılında hapishaneler için merkezi yönetim bütçesinden 6 milyar 993 milyon 138 bin lira ayrıldığını belirtti.

Hapishaneler için 2019 yılında ayrılan bütçe Cumhurbaşkanlığı da dahil birçok kuruma 2019 yılı için ayrılan bütçeyi geçmiş oldu.

Cumhurbaşkanlığı’nın 2019 yılı bütçesi 2 milyar 818 milyon 899 bin lira, TBMM’nin bütçesi 1 milyar 748 milyon 982 bin lira, Anayasa Mahkemesi 69 milyon 959 bin lira, Yargıtay 595 milyon 593 bin lira, Sayıştay 367 milyon 378 bin lira, Millî İstihbarat Teşkilâtı 2 milyar 157 milyon 761 bin liraydı.

Bunun yanında cezaevlerinin bütçesi 6 bakanlığın da bütçesini aştı. Dışişleri Bakanlığı’nın 2019 yılı bütçesi 4 milyar 635 bin 760 lira, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı’nın 2 milyar 44 milyon 280 bin lira, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 4 milyar 168 milyon 578 bin lira, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 2 milyar 544 milyon 238 bin lira, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2 milyar 573 milyon 286 bin lira, Ticaret Bakanlığı’nın 5 milyar 689 milyon 948 bin liraydı.

TÜİK’ten Temmuz ayı enflasyonu

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temmuz ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Buna göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 11,76, aylık yüzde 0,58 arttı. Aylık bazda yüzde 0,9 artması beklenen TÜFE, yüzde 0,58 artış gösterdi. Yıllık enflasyon, baz etkisi ile haziran ayındaki yüzde 12,62 seviyesinden yüzde 11,76 seviyesine geriledi. 2020 yılı Temmuz ayında TÜFE’de bir önceki aya göre yüzde 0,58, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 6,37, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 11,51 artış gerçekleşti. Endekste kapsanan 418 maddeden 253’ünün ortalama fiyatı arttı.

İstanbul’da pahalılık arttı

İstanbul Ticaret Odası (İTO), Temmuz 2020 fiyat indekslerini açıkladı. Buna göre İstanbul’da temmuzda, perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi bir önceki aya göre yüzde 0,44, toptan fiyat hareketlerini yansıtan Toptan Eşya Fiyatları İndeksi de yüzde 1,45 arttı.

Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı İTO’nun 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksi’nde yüzde 13,41, Toptan Eşya Fiyatları İndeksi’nde ise yüzde 7,59 olarak gerçekleşti.

Temmuz 2020’de perakende fiyatlarda bir önceki aya göre; kültür, eğitim ve eğlence harcamalarında yüzde 3,64, konut harcamalarında yüzde 2,31, ev eşyası harcamalarında yüzde 1,51, ulaştırma ve haberleşme harcamalarında yüzde 0,82, sağlık ve kişisel bakım harcamalarında yüzde 0,12 artış görüldü.

Giyim harcamalarında yüzde 2,68 ve gıda harcamalarında yüzde 0,50 azalış meydana geldi. Diğer harcamalar grubunda fiyat değişimi izlenmedi.

Temmuz 2020’de toptan fiyatlarda bir önceki aya göre; kimyevi maddeler grubunda yüzde 9,63, madenler grubunda yüzde 6,03, yakacak ve enerji maddeleri grubunda yüzde 1,11, işlenmemiş maddeler grubunda yüzde 0,54, gıda maddeleri grubunda yüzde 0,29, inşaat malzemeleri grubunda yüzde 0,26 artış görülürken, mensucat grubunda ise fiyat hareketi görülmedi.