Sermayeye ucuz işçi olmayacak, ucuz iş-gücü doğurmayacağız!

Sermaye devleti işçi sınıfını her türlü hak ve güvenceden yoksun bir şekilde çalıştırmak için bir biri ardına saldırı programları açıklıyor. Kıdem tazminatının gaspı, özel istihdam büroları, bölgesel asgari ücret, evden/çağrı üzerine/uzaktan çalışma gibi esnek çalışma biçimlerini kapsayan “Ulusal İstihdam Stratejisi Belgesi”, kadın emeğinin yoğun sömürüsünü hedefleyen “Kadın İstihdam Paketi”nden sonra şimdi de özel istihdam bürolarının genç ve kadın istihdamı üzerinden gerçekleştirilmesini öngören “Ailenin ve Dinamik Nüfus Yapısının Korunması Programı” açıklandı.

TBMM Başkanlığı’na sunulan paketle; çocuk bakımı, ev işleri gibi toplumsal işlerin kadın üzerinden çözüme kavuşturulduğu “ailenin korunması” ve sermayenin ihtiyaç duyduğu artıdeğer için “artı nüfusun oluşturulması”, yanı sıra geçici iş ilişkisiyle kadın emeğinin esnekleştirilerek “kadın istihdamının sağlanması” hedefleniyor.

Pakette çeyiz hesabı oluşturulması, evlilik öncesi eğitim merkezleri gibi düzenlemelerle evliliğin kolaylaştırılması sağlanırken evlenen kadının da doğum yoluyla kademe kazanma, doğum sonrası part-time çalışma, her bir doğumda arttırılarak yapılan para yardımı gibi düzenlemelerle de çocuk doğurması teşvik ediliyor. Annelik kariyeri, çocuk bakımı üzerinden kadının ev içi köleliği pekiştirilirken, kadının emek gücünün piyasa şartlarına uyumlu hale getirilip esnekleştirilerek çifte sömürüsü katmerleniyor.

Doğum yoluyla kademe ilerleme

Erkeklerde memuriyet öncesi ya da sonrasında askerlikte geçirdiği sürenin telafi edilerek kademe derecelendirmede değerlendirilmesi kadınlarda ise doğum yoluyla sağlanıyor. Bu düzenleme kamuda çalışan kadın için cüzi bir ücret farkı sağlayan yasal kıdem ilerlemesi sınırında kalıyor. Kademe değerlendirme kullanılan aylıksız izin süreleri, her yıl için bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendiriliyor.

Doğum yapan kadına part-time çalışma
tam ücret hakkı

Aile paketinde, doğum yapan kadınlara; 8 hafta doğum öncesi ve 8 hafta doğum sonrası olan analık izni sonrasında çocuğun hayatta olması kaydıyla birinci doğumda iki ay, ikinci doğumda dört ay, sonraki doğumlarda ise altı ay süreyle günlük çalışma süresinin yarısı kadar çalışma hakkı tanınıyor. Fakat bu düzenlemede günde 1,5 saat olmak üzere kadının 6 aylık süt izni gasp ediliyor.

Part-time çalışma süresince ödeneceği söylenen tam ücretin yarı zamanı patron, izinli günleri ise devlet tarafından karşılanıyor. Patronların maliyet yükünü yarı yarıya azaltan devlet, izinli günlerin parasını ise yine işçilerden kesintilerle oluşturulan işsizlik fonundan, yani işçinin cebinden karşılıyor.

Ev işleri ve çocuk bakımı gibi toplumsal işleri kamu kaynaklarıyla çözmeyen devlet, bu işleri aile, özelinde kadın üzerinden çözüme kavuşturmakta ve muazzam bir kâr elde etmektedir. Aile paketindeki bu düzenlemeyle ise kadınların hem bu toplumsal işleri ücretsiz bir şekilde yerine getirmeyi sürdürmesi aynı zamanda emek gücünün esnekleştirilerek piyasa koşullarına da dahil edilmesi amaçlanıyor.

Bunun yanında doğum yapıp part-time çalışma hakkı tanınarak ev çocuk bakımıyla ilgilenen kadının yerine gelen yarı zamanlı işçi de esnek ve güvencesiz bir şekilde çalışmış olacak. İlk adımları kadınlar üzerinden atılmaya çalışılan bu esnek çalışma yöntemleri ise giderek işçi sınıfının geneline yaygınlaştırılarak özel istihdam büroları da bu yolla hayata geçirilmiş olacaktır.

Belediyelere kreş-gündüz bakım evi açma yükümlülüğü

Aile paketinde kreş hakkına dair düzenlemede ise kamu kreşi sayılarının arttırılması ya da yasalarda tanınan kreş açma zorunluluğunun uygulanması yönünde adımlara rastlanmıyor. Halihazırda Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı kurumlara uygulanan 5 vergilendirme dönemi gelir vergisinden istisna tutulma uygulaması özel sektör için de uygulamaya geçiyor. Özel kreşlere teşvik verilerek kamusal bir hizmet olan kreş hakkı piyasalaştırılıyor.

Evliliği teşvik amacıyla destek modelleri oluşturma

Bu kapsamda aileler çocuğun doğumundan sonra “çeyiz hesabı” açtıklarında devlet hesapta biriken paranın %15’i oranında bir miktarı evliliğe teşvik olarak verecek. Bu uygulama 27 yaşına kadar gerçekleşecek evlilikler için geçerli olacak. Bu maddeyle genç yaşta evliliğe, aile kurmaya teşvik edilirken elbette ki erken evlilikle birlikte çok çocuk doğurma politikası hayata geçirilmeye çalışılıyor. Bu politika yine bu pakette yer alan evlilik öncesi eğitim programını yaygınlaştırma, aile danışmanlığı hizmetleri adımlarıyla da desteklenmektedir.

Kendisini önceleyenler gibi aile paketi de tam zamanlı, güvenceli çalışma hakkını gasp eden; çocuk ve engelli bakımı gibi devletin sağlamakla yükümlü olduğu hizmetleri güvenceli çalışma hakkını elinden alarak kadına yıkan bir anlayışın ürünü olarak karşımıza çıkıyor. Kadınların hem sermayeye ucuz işgücü olması hem de ucuz işgücü kaynağı üretmesi amaçlanıyor.

Kadının köleliğinin sürdüğü "kutsal" aileye, kadının iş gücünden serbestçe yararlanılan özel mülkiyete karşı mücadele perspektifiyle saldırı paketlerini sokaklarda parçalayalım.

Emekçi Kadın Komisyonları

Sermayenin kadınları hedef alan paketlere karşı...

* İşçi ve emekçi kadınlar bu paketlerin içeriği hakkında bilgilendirilmeli ve yaşanan hak gaspları teşhir edilmelidir.

* Bununla birlikte hak gasplarını içeren paketlere zemin hazırlayan “kadının tek kariyerinin annelik olduğu” vb. türden ideolojik saldırılara karşı da bilinçlendirme faaliyetleri yürütülmeli.

* Kadının ev içi köleliğinin özel ev işlerinin, çocuk, hasta, yaşlı ve engelli bakımının toplumsal hizmet kapsamına girmesi yoluyla mümkün olduğunu, bunun için mücadele yürütülmesi gerekliliği ortaya konulmalıdır.

* Aile paketinde yer alan düzenlemelere karşı güvenceli iş olanakları, ücretsiz, nitelikli kreş hakkı talepleri yükseltilmelidir.